ανατροφή

Η επιμέλεια για τη σωματική και διανοητική υγεία του παιδιού, τη διάπλαση του χαρακτήρα και του πνεύματός του, την επαγγελματική του εκπαίδευση και τη διαφύλαξή του από κάθε κίνδυνο. Την ανατροφική εξουσία εξασκούν οι γονείς. Από την υποχρέωση της α. δεν μπορεί να παραιτηθεί αυτός που έχει τη γονική εξουσία (πατέρας ή μητέρα ή τρίτο πρόσωπο) ούτε να τη μεταβιβάσει σε άλλον. Η γονική εξουσία υπάρχει όταν τα παιδιά είναι ανήλικα ή δεν έχουν χειραφετηθεί. Μετά την ενηλικίωσή τους τα παιδιά γίνονται ανεξάρτητα. Όταν και οι δύο γονείς έχουν εκπέσει από το δικαίωμα της γονικής εξουσίας, τότε αποφασίζει το δικαστήριο για την επιτροπεία των ανήλικων τέκνων, οι γονείς όμως διατηρούν το δικαίωμα επικοινωνίας μαζί τους. Τα παιδιά είναι υποχρεωμένα να δέχονται τη γονική εξουσία και α. από τους γονείς τους. Οι τελευταίοι έχουν δικαίωμα από τον νόμο να επιβάλλουν σωφρονιστικές ποινές στα ανήλικα παιδιά τους που για διάφορους λόγους αρνούνται να υπακούσουν στη γονική εξουσία και α. Αρμόδιος πάντως να κρίνει τις διαφορές αυτές και να επιβάλει νομικές κυρώσεις είναι ο ειρηνοδίκης. Αλλά και οι γονείς είναι δυνατόν να τιμωρηθούν με βάση τον νόμο για κατάχρηση της ανατροφικής εξουσίας, όπως επίσης και για ορισμένες άλλες πράξεις τους απέναντι στα παιδιά, για παράδειγμα αιμομειξία, μαστροπεία κλπ. Την επιτροπεία πάντως του ανήλικου μπορεί να χάσουν οι γονείς αν: α) είναι ανήλικοι, β) είναι δικαστικώς απαγορευμένοι, γ) έχουν πτωχεύσει και δεν αποκαταστάθηκαν, δ) έχουν καταδικαστεί για κακούργημα ή πλημμέλημα κλπ. Όταν οι γονείς βρίσκονται σε διάσταση ή έχουν χωρίσει, τότε το δικαστήριο αποφασίζει σε ποιον από τους δύο θα ανατεθεί η επιμέλεια των παιδιών. Κανονικά, η επιμέλεια ανατίθεται στον αναίτιο από τους δύο, αυτό όμως κρίνεται ανάλογα με την περίπτωση από το δικαστήριο με βάση το συμφέρον των ανήλικων παιδιών. O υπαίτιος από τους συζύγους διατηρεί ωστόσο το δικαίωμα επικοινωνίας με αυτά.

* * *

η (AM ἀνατροφή)

η ενέργεια του ανατρέφω, φροντίδα για τη διατροφή και την εκπαίδευση ανηλίκων, αγωγή.